На лета

Спіс твораў, рэкамендаваных для чытання летам

2 клас

Беларуская літаратура

Беларускія народныя казкі.
Я. Бяганская «Сланечнікі» і інш.
В. Вітка. Казкі.
Я. Галубовіч «Як вавёрачка зіму сустракала».
Я. Колас. Казкі, вершы.
Я. Купала. Вершы.
Л. Рублеўская «Прыгоды мышкі Пік – Пік» і інш.
В. Хомчанка «Яблык» і інш.
М. Чарняўскі «Акадэмія на колах».
Часопіс «Вясёлка» .

Русская литература

Русские народные сказки.
Х.К. Андерсен. Сказки.
А. Барто. Стихи.
Б. Заходер. Стихи и сказки.
С. Маршак. Стихи.
С. Михалков. Стихи.
Н. Носов. Рассказы.
Г. Остер. «38 попугаев» и др.
Е. Пермяк. Рассказы.
Ш. Перро. Сказки.
А. Пушкин. Сказки.
В. Сутеев. Сказки.
К. Чуковский. Сказки.

3 клас

Беларуская літаратура

А. Вольскі «Сцяпан-вялікі пан».
В. Гардзей. Вершы.
Р. Iгнаценка. Апавяданнi.
К. Камейша. Вершы.
У. Карызна «Зямля – два паўшар’і».
М. Чарняўскі «Акадэмія на колах», «Добры доктар», «Казакі-памочнікі», «Вясёлка над полем».
У. Ягоўдзiк. Творы пра жывёл.
Часопіс «Вясёлка».

Русская литература

С. Аксаков «Аленький цветочек».
В. Бианки. Рассказы и сказки.
А. Гайдар «Чук и Гек».
В. Гаршин «Лягушка-путешественница».
В. Драгунский «Денискины рассказы».
А. Курляндский «Приключения блудного попугая» и. др.
С. Лагерлеф «Путешествие Нильса с дикими гусями».
А. Милн «Винни-Пух и все-все-все».
Н. Носов «Незнайка и его друзья».
В. Осеева. Рассказы.
Г. Остер «Вредные советы».
Л. Пантелеев «Честное слово».
Л.Н. Толстой. Рассказы и сказки.
Э. Успенский «Крокодил Гена и его друзья».
Е. Чарушин. Рассказы.
Э. Шим. Рассказы и сказки о природе.

4 клас

Беларуская літаратура

Э. Агняцвет. Вершы, казкі.
Р. Ігнаценка. Апавяданні.
Я. Колас «Міхасёвы прыгоды».
В. Лапцік «Паядынак ў ціхай затоцы».
У. Ліпскі «Рыгоркавы прыгоды».
М. Лужанін «Добры хлопец Дзік».
М. Лынькоў «Пра смелага ваяку Мішку і яго слаўных таварышчаў».
П. Місько «Навасёлы».
Г.Марчук «Добрае сэрца».
Часопіс «Вясёлка».

Русская литература

А. Волков «Волшебник Изумрудного города» и др.
Л. Гераскина «В стране невыученных уроков».
П. Ершов «Конёк-Горбунок».
С. Маршак «Двенадцать месяцев».
С.Михалков «Праздник непослушания».
В. Некрасов «Приключения капитана Врунгеля».
Н. Носов. «Витя Малеев в школе и дома».
К. Паустовский «Заячьи лапы», «Барсучий нос», «Кот-ворюга».
Русские народные сказки: (волшебные).
Э. Успенский «Дядя Фёдор, Пёс и Кот » и др.

Замежная літаратура (дазваляецца чытаць творы ў перакладзе на беларускую або рускую мовы)

Л. Кэрролл «Алиса в стране чудес».
С. Лагерлеф «Путешествие Нильса с дикими гусями».
А. Линдгрен «Пеппи Длинный чулок», «Три повести о Малыше и Карлсоне».

5 клас

Беларуская літаратура

В. Адамчык «Сонечны зайчык».
Беларускія народныя казкі.
«Бяздоннае багацце: легенды, паданні, сказы» (уклад. А. Гурскі).
Я. Брыль «Цюцік».
Э. Валасевіч «Дняпроўскі чарадзей».
У. Дубоўка «Як сінячок да сонца лётаў».
М. Зарэмба «Арэхавы Спас».
У. Караткевіч «Кацёл з каменьчыкамі», «Нямоглы бацька».
М. Лынькоў «Міколка – паравоз», «Васількі».
Г. Марчук «Чужое багацце».
П. Сіняўскі «Зачараваная гаспадарка».
А. Якімовіч «Рыжык».

Русская литература

А.Г. Алексин «Самый счастливый день».
В.И. Белов «Скворцы».
К. Булычёв «Алиса в стране чудес», «Миллион приключений».
А.П. Гайдар «Тимур и его команда».
Ф.Искандер «Тринадцатый подвиг Геракла».
В.Г. Короленко «Дети подземелья».
Н.А.Кун «Легенды и мифы Древней Греции».
К.Г. Паустовский «Мещёрская сторона».
М.М. Пришвин «Кладовая солнца».
Л.Н. Толстой «Кавказский пленник».
И.С. Тургенев «Муму».
А.П.Чехов «Мальчики».

Замежная літаратура (дазваляецца чытаць творы ў перакладзе на беларускую або рускую мовы)

В.Гауф «Карлик нос», «Маленький Мук».
Д. Зальтэн «Бэмбі».
М.Твен «Приключения Тома Сойера».
П. Трэверс «Мэри Поппинс».
Р.Киплинг «Сказки джунглей».
О.Уайльд «Мальчик–звезда».

6 клас

Беларуская літаратура

В. Адамчык. «Салодкія яблыкі».
Р. Баравікова. «Казкі астранаўта»
У. Бутрамееў. «Славутая дачка Полацкай зямлі».
А. Васілевіч. «Сябры».
Зборнік. «Ніколі не забудзем».
У. Караткевіч. «Лебядзіны скіт».
Я. Колас. «Жывая вада».
Я. Маўр. «У краіне райскай птушкі».
І. Мележ. «Здарэнне».
І. Навуменка. «Вайна каля Цітавай копанкі».
І. Пташнікаў. «Арчыбал», «Алені».
А. Савіцкі. «Радасці і нягоды залацістага карасіка Бубліка».
І. Сяркоў. «Мы з Санькам у тыле ворага».
С. Тарасаў. «Еўфрасіння Полацкая».
К. Чорны. «Насцечка».
Д. Шулцэ. «Роберцік».
А. Якімовіч. «Эльдарада просіць дапамогі».

Русская литература

А.Г. Алексин «Звоните и приезжайте».
В. Богомолов «Иван».
Былины в пересказе для детей: «Про Добрыню Никитича и Змея Горыныча», «Алёша Попович и Тугарин».
Н.В. Гоголь «Ночь перед Рождеством».
М. Горький «Детство».
И.А. Крылов «Басни».
А.И. Куприн «Тапёр».
С. Михалков «Басни».
Б. Н. Полевой «Повесть о настоящем человеке».
А.С. Пушкин «Дубровский», «Повести Белкина» («Барышня-крестьянка», «Станционный смотритель»).
В.Г. Распутин «Уроки французского».
А.Н. Рыбаков «Кортик», «Бронзовая птица».
Л.Н. Толстой «Детство».
И.С. Тургенев рассказ «Бежин луг» («Записки охотника»).
А.П. Чехов. Рассказы «Хамелеон», «Лошадиная фамилия», «Хирургия», «Налим», «Толстый и тонкий».

Замежная літаратура (дазваляецца чытаць творы ў перакладзе на беларускую або рускую мовы)

Г. Бичер-Стоу «Хижина дяди Тома».
Р. Брэдбери «Зеленое утро», «Каникулы», «И грянул гром».
Ж. Верн «Дети капитана Гранта», «Пятнадцатилетний капитан».
Дж. Крюс «Тим Талер, или Проданный смех».
Дж. Лондон «На берегах Сакраменто».
Э. По «Золотой жук».
М. Твен «Принц и нищий».

7 клас

Беларуская літаратура

В. Адамчык «Урок арыфметыкі».
У. Аляхновіч «Першае каханне».
М.Багдановіч «Музыка».
Я. Брыль «Сірочы хлеб».
А. Васілевіч «Пачакай, затрымайся…», «Горкі ліпавы мёд».
А. Вярцінскі «Рэквіем па кожным чацвёртым».
Л. Дайнека «Меч князя Вячкі».
У. Караткевіч «Кніганошы».
А. Кобец-Філімонава «Жаваранкі над Хатынню».
Я. Колас «Новая зямля».
Я. Маўр «Палескія рабінзоны».
П. Місько «Эрпіды на планеце Зямля».
Навуменка «Жуль Верн».
І. Пташнікаў «Ільвы».
Я. Сіпакоў «Зялёны лісток на планеце Зямля».
А. Федарэнка «Афганская шкатулка».
Т. Хадкевіч «Крынічка».
В. Хомчанка «Звон пад зямлёй».
М. Чарняўскі. «Страла расамахі».
У. Шыцік «Зорны камень», «Кіб загаварыў апоўначы».

Русская литература

Булычёв К. «Поселок».
Гоголь Н.В. «Ревизор».
Горький М. «Песня о Соколе», «Песня о Буревестнике», «Сказки об Италии».
Грин А. «Алые паруса».
Ефремов И.А. «На краю Ойкумены»
Каверин В. «Два капитана».
Киселев В. «Девочка и птицелёт».
Лермонтов М.Ю. «Песня про царя Ивана Васильевича, молодого опричника и удалого купца Калашникова», «Мцыри».
Островский А.Н. «Снегурочка».
Паустовский К. «Телеграмма».
Платонов А. «Неизвестный цветок».
Пушкин А.С. «Капитанская дочка».
Салтыков-Щедрин М.Е. «Повесть о том, как один мужик двух генералов прокормил».
Стругацкие А.Н. и Б.Н. «Стажёры».
Твардовский А. «Василий Тёркин».
Толстой Л.Н. «После бала», «Отрочество».
Фраерман Р. «Дикая собака Динго, или Повесть о первой любви».

Замежная літаратура (дазваляецца чытаць творы ў перакладзе на беларускую або рускую мовы)

Верн Ж.«Таямнічы востраў».
Лондон Дж. «Зов предков», «Белый клык».
Рид М. «Всадник без головы».
Экзюпери А. «Маленький принц».

8 клас

Беларуская літаратура

В. Адамчык «Дзікі голуб».
А. Бадак «Адзінокі васьмікласнік хоча пазнаёміцца».
Р. Баравикова «Казімір – сын Ягайлы + Насця з 8 “Б”».
В. Быкаў «Жураўліны крык», «Страта», «На ўсходзе сонца», «Дажыць да світання».
Г. Далідовіч «Страта».
С. Дзяргай «Чатыры стыхіі».
А. Дудараў «Вечар», «Кім», «Святая птушка».
С. Кавалёў «Драўляны рыцар».
В. Карамазаў «Дзяльба кабанчыка».
У. Караткевіч «Лісце каштанаў».
У. Краўчанка «Тайна адной выспы».
Я. Купала «Магіла дьва», «Паўлінка».
Г. Марчук «Новыя прыгоды Несцеркі».
П. Місько «Грот Афаліны».
М. Стральцоў «Адзін лапаць, адзін чунь».
Я. Янішчыц «Зорная паэма».

Русская литература

Гоголь Н.В. «Повесть о том, как поссорился Иван Иванович с Иваном Никифоровичем», « «Портрет», «Нос».
Горький М. «Старуха Изергиль».
Васильев Б. «В списках не значился», «Завтра была война».
Воробьев К. «Убиты под Москвой».
Ефремов И. «Туманность Андромеды».
Казаков Ю. «Голубое и зеленое», «Манька», «Некрасивая», «Траливали».
Короленко В.Г. «Парадокс».
Лермонтов М.Ю. «Княгиня Трубецкая».
Пушкин А.С. «Цыганы».
Тургенев И. «Ася», стихотворения в прозе.
Чехов А.П. «Переполох», «Тоска», «Злоумышленник», «Кухарка женится», «Душечка».
Шолохов М.А. «Судьба человека».

Замежная літаратура (дазваляецца чытаць творы ў перакладзе на беларускую або рускую мовы)

Джаваньёлі Р. «Спартак».
Дзюма А. «Тры мушкецёры».
Саймак К. «Когда в доме одиноко».
Шекспир У. «Ромео и Джульетта», «Сонеты».
Шылер Ф. «Кубак».
Эсхил «Прометей Прикованный».

9 клас

Беларуская літаратура

У. Арлоў «Дзень, калі ўпала страла».
Т. Бондар «Рагнеда».
К. Вераніцын «Тарас на Парнасе».
М.Гарэцкі «Роднае карэнне», «Літоўскі хутарок».
М. Гусоўскі. «Песня пра зубра».
Л. Дайнэка «След ваўкалака».
В. Дунін-Марцінкевіч. «Пінская шляхта», «Ідылія» або «Гапон».
В. Іпатава «Прадслава».
У. Караткевіч «Дзікае паляванне караля Стаха».
Я. Колас «Новая зямля», «На ростанях» (частка першая «У палескай глушы»).
А. Куляшоў «Хамуціус».
Я. Купала «Бандароўна».
А. Міцкевіч «Гражына».
К. Тарасаў «Тры жыцці княгіні Рагнеды».
І. Шамякін «Трывожнае шчасце» (першая аповесць «Непаўторная вясна»).
Энеіда навыварат.

Русская литература

Васильев Б. «А зори здесь тихие».
Гоголь Н.В. «Мертвые души», «Шинель».
Грибоедов А.С. «Горе от ума».
Жуковский В.А. «Светлана».
Н.А. Карамзин «Бедная Лиза».
Куприн А.И. «Гранатовый браслет».
Лермонтов М.Ю. «Герой нашего времени».
Платонов А.П. «В прекрасном и яростном мире».
Пушкин А.С. «Евгений Онегин».
Распутин В.Г. «Пожар».
Фонвизин Д.И. «Недоросль».
Шукшин В.М. «Обида».

Замежная літаратура (дазваляецца чытаць творы ў перакладзе на беларускую або рускую мовы)

А. Азимов «Двухсотлетний человек».
О. де Бальзак «Евгения Гранде».
Мольер «Мещанин во дворянстве».
В. Скотт «Айвенго».
«Тристан и Изольда».

10 клас

Беларуская літаратура

Я. Брыль «Галя», «Меmento mori», «Муштук і папка».
З. Бядуля «Плач пралескаў», «Нібы рупны араты», «Бондар».
С. Грахоўскі «Зона маўчання».
Л. Дайнека «Жалезныя жалуды».
А. Жук «Паляванне на апошняга жураўля».
М.Зарэцкі. «Кветка пажоўклая», «Ворагі».
В. Зуёнак «Маўчанне травы».
У. Караткевіч «Каласы пад сярпом тваім».
В. Казько «Суд у слабадзе», «Хроніка дзеддомаўскага саду».
К. Крапіва «Хто смяецца апошнім».
А. Кулакоўскі «Нявестка».
А. Макаёнак «Зацюканы апостал», «Пагарэльцы».
І. Мележ «Людзі на балоце».
І. Навуменка «Сасна пры дарозе».
І. Пташнікаў «Найдорф».
Б. Сачанка «Апошнія і першыя».
М. Танк «Люцыян Таполя».
К.Чорны «Пошукі будучыні», «Трэцяе пакаленне».

Русская литература

И.А. Бунин «Холодная осень», «Антоновские яблоки», «Грамматика любви», «Легкое дыхание», «Господин из Сан-Франциско», «Темные аллеи».
М. Горький «На дне».
Ф. М. Достоевский «Преступление и наказание».
Н.А. Некрасов «Кому на Руси жить хорошо».
А.Н. Островский «Гроза», «Бесприданница».
Л. Н. Толстой «Война и мир».
И.С. Тургенев «Отцы и дети».
А.П. Чехов «Человек в футляре», «Ионыч», «Попрыгунья», «Вишневый сад».

Замежная літаратура (дазваляецца чытаць творы ў перакладзе на беларускую або рускую мовы)

Т. Драйзер «Американская трагедия».
Ги де Мопассан «Жизнь».
Э. М. Ремарк «Три товарища».
Э. Хемингуэй «Старик и море».

11 клас

Беларуская літаратура

Р. Баравікова «Барбара Радзівіл».
В.Быкаў «Знак бяды», «Сотнікаў», «Пакахай мяне, салдацік» або «У тумане».
Н. Гілевіч «Родныя дзеці».
А. Дудараў «Князь Вітаўт», «Чорная панна Нясвіжа».
А. Жук «Праклятая любоў».
В. Карамазаў «Бярозавыя венікі».
М. Матукоўскі «Мудрамер».
Г. Марчук «Канон Богу», «Канон Базару», «Канон Маці», «Канон Гарыні».
І. Навуменка «Сямнаццатай вясной», «Хлопцы самай вялікай вайны».
М. Стральцоў «Сена на асфальце», «На чацвёртым годзе вайны».
А. Федарэнка «Багаты кватарант» або «Ланцуг».
Чыгрынаў «Дзівак з Ганчарнай вуліцы», «У ціхім тумане», «Ішоў на вайну чалавек».
Шамякін «Сэрца на далоні», «Злая зорка» або «Сатанінскі тур».

Русская литература

М.А. Булгаков «Собачье сердце», «Мастер и Маргарита».
А.П.Платонов «Фро», «На заре туманной юности».
М.А.Шолохов «Тихий Дон» или «Поднятая целина».
А.И. Солженицын «Один день Ивана Денисовича».
В.П. Астафьев «Царь-рыба», «Печальный детектив».
Ч.Т. Айтматов «Плаха».
В.Г. Распутин «Прощание с Матёрой», «Живи и помни», «Последний срок».
Проза конца ХХ – нач. ХХ-XXI века: Л.Леонов «Пирамида», В. Пелевин «Чапаев и Пустота», Т. Толстая «Кысь».
Драматургия А. Вампилов и его последователи: Л.Петрушевская
А. Казанцев, Н. Коляда, М. Угаров.

Русскоязычная литература Беларуси

А.Н. Андреев «У каждого своя война» «Апельсины на асфальте»
С.А. Трахименок «Родная крывинка»
Н.А. Голубева «Радимичи»
О.А. Ждан «Польша не заграница»,
А.К. Сульян «Посеешь ветер».

Драматургия: А.Делендик «Вызов богам», «Султан из Брунея»
Е.Г.Попова «Нужен муж для поэтессы».
Чергинец Н.И. «Вам задание».

Замежная літаратура (дазваляецца чытаць творы ў перакладзе на беларускую або рускую мовы)

Г. Бёль «Дом без гаспадара».
Р. Брэдбери «Вино из одуванчиков» и др.
Э. Хемінгуэй «Стары і мора».
У.Шекспир «Гамлет».